Κέντρο Περιβάλλοντος Γέρμα: Χειμωνιάτικα αχλάδια στον Γέρμα Καστοριάς.

Ποικιλίες: Χειμωνιάτ’κα, Ζίμουρβα, Σιούμσιουλα, σταφυλαρμόγκορτσα.

Κλαδίσκος με φύλλα και άνθη Ζιμουρβιάς.
Στο βάθος ο Γέρμας.

Οι κάτοικοι του Γέρμα Καστοριάς καλλιεργούσαν και καλλιεργούν στα ημιορεινά κτήματά τους πολλά δέντρα αχλαδιάς, τα οποία ανήκουν σε διάφορες ποικιλίες. Οι περισσότερες απ’ τις εν λόγω ποικιλίες παράγουν καρπούς που ωριμάζουν κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και γι’ αυτό ονομάζονται καλοκαιρινές, ενώ υπάρχουν και τέσσερις που λέγονται χειμερινές, διότι τ’ αχλάδια τους «φτάνουν», «γίνονται» (: ωριμάζουν) και καταναλώνονται κατά την περίοδο της βαρυχειμωνιάς.

Κλαδί Ζιμουρβιάς.

Οι αχλαδιές των χειμερινών ποικιλιών είναι γνωστές στους Γερμανιώτες με τις εξής ανάλογες και παράξενες ονομασίες: α) Χειμωνιάτ’κις, β) Ζιμουρβιές, γ) Σιουμσιουλιές και δ) Σταφυλαρμογκορτσιές. Τ’ αχλάδια αυτών των ποικιλιών (: χειμωνιάτ’κα, ζίμουρβα, σιούμσιουλα και σταφυλαρμόγκορτσα, αντίστοιχα) είναι πολύ σκληρά και στυφά και τρώγονται μόνον αφού μαυρίσουν και γίνουν «ζιούλες». Για να συμβεί αυτό, οι χωρικοί τα συλλέγουν και τα κρεμούν απ’ το κοτσάνι στα κελάρια τους έως τους μήνες Δεκέμβριο – Φεβρουάριο.

Απ’ την αναφερόμενη διαδικασία συντήρησης και ωρίμανσης των χειμωνιάτικων αχλαδιών εξαιρούνται μόνο τα λεγόμενα σταφυλαρμόγκορτσα. Τ’ αχλάδια αυτά τα τοποθετούν (τα τοποθετούσαν παλαιότερα) μαζί με σιναπόσπορο μέσα σε ένα πήλινο κιούπι, που ήταν γεμάτο με νερό. Απ’ εκεί τα βγάζουν και τα τρώνε κατά τις εορταστικές ημέρες των Χριστουγέννων και τις Πρωτοχρονιάς, μαζί με σταφυλαρμιά (: τσαμπιά σταφυλιών που εμβαπτίζονται και διατηρούνται μέσα σε δοχεία γεμάτα με νερό και σιναπόσπορο).

Κλαδί σιουμσιουλιάς
με σιούμσιουλο.

Σημειωτέον, ότι στα παλαιά τα χρόνια δεν υπήρχαν ψυγεία κι ως εκ τούτου δεν ήταν δυνατόν να διατηρηθούν τα καλοκαιρινά αχλάδια πέραν του θέρους. Επομένως, τα χειμερινά αχλάδια ήταν τα μόνα που υπήρχαν και καταναλώνονταν κατά τους χειμερινούς μήνες και γι’ αυτό οι άνθρωποι τα εκτιμούσαν πολύ.